No Milk today
Από την Αρχαιότητα, τον Μεσαίωνα έως και τη σύγχρονη εποχή, από τη θρησκεία και τη μυθολογία έως τη φιλοσοφία και την τέχνη, από τις προσωπικές μνήμες έως το συλλογικό φαντασιακό, το γάλα εμφανίζεται σε όλες τις μορφές έκφρασης των ανθρώπινων κοινωνιών με ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες προεκτάσεις και φορτισμένο με ποικίλους συμβολισμούς. Απαραίτητο συστατικό για την ανάπτυξη και την διατήρηση της νέας ζωής, το γάλα αποτελεί ισχυρό σύμβολο της αθανασίας. Εχέγγυο μιας ήρεμης, νηφάλιας και ισόπεδης με την πραγματικότητα δύναμης, το γάλα θρέφει, δένει, θεραπεύει, αποκαθιστά. Είναι το αληθινό « αντί – κρασί» όπως θα το χαρακτηρίσει ο Ρολάν Μπάρτ, αναφερόμενος στο ρόλο που ανέθεσαν στο γάλα, τόσο οι μύθοι και οι ανθρώπινες κοινωνίες όσο και οι εκάστοτε οικονομικές και ιστορικές περιστάσεις. Σε όλη την πρώιμη ιστορία του ανδρικού και γυναικείου φύλου, η γαλακτοφόρος λειτουργία του στήθους περιβλήθηκε με μια αύρα ιερότητας. Ωστόσο, η εικονογραφία της Μαντόνας σε θηλασμό, τα επόμενα χρόνια, χρειάστηκε να αναμετρηθεί με μια νέα, κυρίως σεξουαλική, εικόνα του στήθους. Μέσα από την μελωδία του No milk today επιστρέφουμε στις δεκαετίες των 60 και 70, όταν άνθιζαν τόσο στην Αγγλία, γενέτειρα της ιστορίας που αφηγείται το τραγούδι, όσο και στην Ελλάδα, τα γαλακτοπωλεία, ειδικά μαγαζιά πώλησης των γαλακτοκομικών προϊόντων. Από το 1960 στην περιοχή των Εξαρχείων και από το 1974 στον πεζόδρομο, το παλιό γιαουρτάδικο – γαλακτοπωλείο της οδού Τσαμαδού, για κάποιους φέρνει μνήμες μιας άλλης εποχής, όταν ο γαλατάς κυκλοφορούσε ακόμα στις γειτονιές της πόλης και το άρωμα του « παραδοσιακού γιαουρτιού, ρυζόγαλου και κρέμας» – όπως σημειωνόταν χαρακτηριστικά στην ταμπέλα του καταστήματος- συνδεόταν με τις εφηβικές αναμνήσεις μιας άλλης γενιάς.
Η Αννίτα Αργυροηλιοπούλου μέσα από το έργο White, αναφέρεται με σαρκαστική διάθεση στην σχέση παραγωγού – παράγωγου και στους κανόνες που διέπουν γενικότερα κάθε παραγωγική διαδικασία. Στο επίκεντρο του έργου της λοιπόν, όπως η ίδια αναφέρει βρίσκεται η «πασίγνωστη» κατσίκα που είπε κάποτε στον τσομπάνη « πρόσεχε, εσύ δεν μου δίνεις τίποτα».
Με την ίδια χιουμοριστική διάθεση, ο Ανδρέας Βούσουρας έρχεται μέσα από το έργο Wonderboy να «σπιλώσει» την ιδέα της αγνότητας και της καθαρότητας με τις οποίες συνδέεται αρχετυπικά το γάλα.
Αντίστοιχα χιουμοριστικός είναι και ο Γιαουρτάς, τίτλος του ηχητικού έργου της Βαρβάρας Σπυρούλη, μια αναφορά στο επάγγελμα αυτό και στις κοινωνικές σχέσεις που αναπτύσσονταν στους δρόμους και στις γειτονιές της παλιάς Αθήνας.
Ο Χαράλαμπος Δερμάτης επιλέγει να χρησιμοποιήσει το μπιμπερό ως ένα στοιχείο που παραπέμπει στη γυναικεία θηλή. Ο ρυθμός με τον οποίο η μια σταγόνα διαδέχεται την άλλη γεμίζοντας σταδιακά ένα άδειο ποτήρι, επιχειρεί να οδηγήσει συνειρμικά στην σημερινή συγκυρία που χαρακτηρίζεται από την ανέχεια και την δυσκολία επιβίωσης.
Η βίντεο- εγκατάσταση της Μάρθας Τσιάρα συνδέεται με μια αναφορά στο αρχέγονο στήθος καθώς και στην αέναη κίνηση, το ρυθμό και τον χρόνο.
Ο Ανδρέας Λυμπεράτος με μια σειρά φωτογραφιών από μια παλιότερη performance του, τοποθετεί στο επίκεντρο του έργου του την διαδικασία της ανατροφοδοσίας που συνδέεται άμεσα με τον ρόλο του καλλιτέχνη και την κοινωνική αποστολή του μέσα από τα έργα που φιλοτεχνεί.
Στο έργο Goats της Αντιγόνης Καββαθά ο θεατής συναντάει και πάλι το θηλαστικό που συνδέεται με την παραγωγή του γάλακτος: η εικαστικός τοποθετεί στον καμβά μια σειρά από κατσίκες που ποζάρουν σε κορυφογραμμή στην Ύδρα οδηγώντας σε ποικίλους συνειρμούς.
Τέλος, η Ευσεβία Μιχαηλίδου παρουσιάζει μια νέα σειρά γλυπτικής εγκατάστασης μέσα από την οποία μελετά την έννοια της τροφοδοσίας και της ανάπτυξης όχι μόνο σε υλικό αλλά και σε πνευματικό επίπεδο.
To project No milk today της ομάδας Horror Vacui στοχεύει μέσα από την παρουσίαση διαφορετικών σύγχρονων εικαστικών προσεγγίσεων που συνδέονται τόσο με την ιδιαιτερότητα του εκθεσιακού χώρου όσο και με τις μυθολογικές, συμβολικές και φαντασιακές διαστάσεις του γάλακτος, της διαδικασίας παραγωγής του και της ιστορίας του προϊόντος και των σχετικών επαγγελμάτων, να αναδείξει μια σειρά από σκέψεις αγγίζοντας την τρέχουσα συγκυρία. Οκτώ ιστορίες, εμπνευσμένες από την δυτική ιστορία του γάλακτος, θα αναβιώσουν για μια εβδομάδα μέσα στο παλιό γαλατάδικο της οδού Τσαμαδού, αφήνοντας η κάθε μια το δικό της σχόλιο, άλλοτε σαρκαστικό, χιουμοριστικό και άλλοτε νοσταλγικό ή φορτισμένο εννοιολογικά. Ένα σχόλιο που σήμερα αποκτά κοινωνικό- πολιτικές διαστάσεις. Ο τίτλος του τραγουδιού των Herman’s Hermits, πενήντα χρόνια μετά την πρώτη του κυκλοφορία, μοιάζει να μας κλείνει ειρωνικά το μάτι. Το άλλοτε σύμβολο ευμάρειας και αφθονίας – γάλα- στην αυγή της καταναλωτικής κοινωνίας και της αύξησης της αγοραστικής δύναμης, μοιάζει σήμερα, σε καιρούς πολυδιάστατης κρίσης να γίνεται προκλητικό σύμβολο φτώχειας και δυσχέρειας, δίνοντας μια διαφορετική και σαρκαστική διάθεση στο άκουσμα της φράσης «no milk today».
Horror Vacui Projects:
Αργυροηλιοπούλου Αννίτα, Βούσουρας Ανδρέας, Δερμάτης Χαράλαμπος, Καββαθά Αντιγόνη, Λυμπεράτος Ανδρέας, Μιχαηλίδου Ευσεβία, Σπυρούλη Βαρβάρα, Τσιάρα Μάρθα
Επιμέλεια: Ξυπολοπούλου Μαρία
Εγκαίνια : 11/2, 12.00-16.00
Διάρκεια έκθεσης : 11/2 – 18/2
Διεύθυνση : Οδός Τσαμαδού 5, Εξάρχεια ( πλησίον πλατείας)
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη- Παρασκευή 18.00- 21.00 , Σάββατο 12.00-16.00